چطوری سیستم داکت اسپلیت خودرا انتخاب کنیم؟
اگر می خواهید از داکت اسپلیت به عنوان سیستم تهویه مطبوع فضای آپارتمان یا دفتر کار خود استفاده نمائید و دقیقا نمی دانید بهتر است از چه نوع داکت اسپلیت، با چه ظرفیت، برند، قیمت و مشخصاتی استفاده کنید، در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا به همه سوالات شما در خصوص قیمت خرید، مشخصات فنی، بهترین انواع داکت اسپلیت و... پاسخ دهیم!
داکت اسپلیت (Ducted Split) اصطلاحی است که بسیاری از کارشناسان برای اسپلیت های کانالی مورد استفاده قرار می دهند که امروزه یکی از رایج ترین سیستم های سرمایش و گرمایش در آپارتمان ها محسوب می شود. داکت اسپلیت ها یا اسپلیت های کانالی با تامین هوای خنک در تابستان و تامین هوای گرم در زمستان برای کلیه فضاها در یک واحد آپارتمان و انتقال هوای سرد یا گرم توسط کانالهای اجرا شده در داخل سقف کاذب، دمای محیط مورد نظر را به شرایط آسایش و دلخواه تنظیم شده ی ترموستات می رساند.
داکت اسپلیت ها متشکل از 2 بخش یونیت داخلی (هواساز) و یونیت خارجی (کندانسور) می باشند که این 2 بخش توسط 2 لوله مسی به یکدیگر مرتبط می شوند، هوای سرد را تامین می کنند و آن ها را توسط کانال های اجرا شده داکت اسپلیت در اتاق ها یا سالن هر واحد آپارتمانی (در داخل سقف کاذب) توزیع می نمایند.
به طور کلی در کندانسور داکت اسپلیت ها (یونیت خارجی) گاز مبرد خنک می شود و از طریق لوله مسی به شیر انبساطی (expantion valve) و از آنجا به صورت گاز مبرد و آماده جذب گرمای محیط به کویل یونیت داخلی داکت اسپلیت منتقل می گردد. در کویل های یونیت داخلی گرمای هوای محیط داخلی توسط گاز مبرد درون کویل گرفته شده و هوای خنک شده توسط فن (پنل داخلی ) به درون کانال رفت هوا منتقل می گردد.
داکت اسپلیت چیست؟
داکت اسپلیت نوعی سیستم سرمایشی گرمایشی است که در فصل سرد زمستان محیط را گرم و در فصل گرم تابستان محیط را خنک می‌کند.
داکت اسپلیت‌ها از دو قسمت اصلی کندانسور و هواساز تشکیل شده است.
کندانسور شامل چند قطعه پروانه، کمپرسور، دینام، فین و … می‌باشد و هواساز نیز شامل فیلتر، سینی، کویل، دینام، اوپراتور، پروانه و … می‌باشد.
داکت اسپلیت ها را می توان به دو گروه زیر تقسیم بندی نمود:
- داکت اسپلیت (اسپلیت کانالی) معمولی گرید B
- داکت اسپلیت کم مصرف اینورتر گرید A. این نوع داکت اسپلیت برای جلوگیری از هزینه مصرف برق با رده انرژی A، طراحی و تولید شده اند. در داکت اسپلیت های اینورتر، کمپرسور با قابلیت دور متغیر استفاده می گردد که با کاهش دمای محیط داخلی، دور کمپرسور کاهش و با افزایش دما، دور کمپرسور افزایش می یابد.
اصولا از داکت اسپلیت ها چه مواقعی و برای چه فضاهایی استفاده می شود؟
استفاده از داکت اسپلیت ها یا اسپلیت های کانالی برای سرمایش و گرمایش آپارتمان های مسکونی، اداری، ویلاها و ... به عنوان یک گزینه لوکس و با هزینه برق مصرفی معادل و یا حتی بیشتر از کولرهای گازی اسپلیت با توجه به محاسبات بار در نظر گرفته می شود. داکت اسپلیت ها عموما به جای چند اسپلیت در یک واحد مورد استفاده قرار می گیرند. با استفاده از داکت اسپلیت ها علاوه بر استقلال در تامین سرمایش و گرمایش برای هر واحد از آپارتمان به صورت مستقل، همچنین هزینه های نگهداری و بهره برداری از یک سیستم برودتی به شدت کاهش می یابد. کارشناسان مجموعه تخصصی دماتجهیز می توانند مناسب ترین انتخاب از برندهای برتر داکت اسپلیت را بر اساس شرایط فنی و اقتصادی در هر پروژه به شما سازندگان و انبوه سازان گرامی معرفی نمایند.
با توجه به اطلاعات فنی و قیمت های مناسب ارائه شده انواع داکت اسپلیت در مجموعه تخصصی و معتبر دماتجهیز، صمیمانه امیدواریم شما کاربر گرامی ضمن مطالعه مشخصات فنی کامل ارائه شده، با اطمینان خاطر از گارانتی اصلی+تحویل سریع محصولات، دماتجهیز را جهت خرید محصول مورد نیاز خود (از یک محصول تا خرید عمده برای شرکت ها و پروژه های ساختمانی) در سراسر کشور و حتی در کشورهای همسایه و منطقه خاورمیانه انتخاب فرمائید.
برآورد ظرفیت داکت اسپلیت مورد نیاز و ملاحظات جانبی:
- معمولا هنگام برآورد اولیه ظرفیت سرمایش داکت اسپلیت یا اسپلیت کانالی مورد نیاز هر آپارتمان در شرایط آب و هوایی مانند تهران و در طبقات وسط ساختمان (که در معرض تابش نورخورشید به سقف در تابستان و سرمای سطح بام در زمستان نمی باشند)، به ازای هر 35 یا 40 متر مربع سطح کلی و ناخالص آپارتمان حدود یک تن تبرید (ظرفیت داکت اسپلیت) در نظر گرفته می شود( هر متر مربع فضای مفید حدود 400 btu/hr ). بنابراین اگر متراژ هر یک از واحد های آپارتمان شما بیش از 120 متر مربع باشد، بهتر است برای هر واحد دو دستگاه داکت اسپلیت مورد استفاده قرار گیرد .همچنین در نظر داشته باشید که هر Btu/hr 12000 معادل یک تن تبرید می باشد.
- برای آپارتمان های تا متراژ 150 متر مربع نیز می توان از داکت اسپلیت های تک فاز ولی با برق 32 آمپر (برخی برندها) استفاده نمود و نیازی به تقاضای برق سه فاز (از شرکت برق) نمی باشد.
- در صورتیکه واحدهای آپارتمان شما حتی تا متراژ 200 متر مربع باشند نیز می توانید با استفاده از برق تک فاز ولی 50 آمپر ، از داکت اسپلیت های تک فاز استفاده نمایید.
- طبق شنیده های کارشناسان ما ، سازندگان برای واحدهای بالاتر از 200 متر مربع موظف به اخذ برق سه فاز بر اساس بخشنامه شرکت توانیر می باشند.
- یکی از نکات مورد توجه در انتخاب داکت اسپلیت ها، در نظر گرفتن حجم هوادهی آنها می باشد که معمولا به ازای هر یک تن ظرفیت داکت اسپلیت معادل CFM 400 حجم هوادهی مناسب است. بدیهی است در صورت کمتر بودن حجم هوادهی میزان صدای داکت اسپلیت کمتر و در صورت بیشتر بودن هوادهی ، میزان صدای داکت اسپلیت بیشتر خواهد بود.
- همچنین می توانید برای سهولت بیشتر به جدول محاسبه تقریبی زیر جهت تعیین ظرفیت داکت اسپلیت مورد نیاز، با توجه به شرایط و مبانی محاسبات عنوان شده مراجعه نمائید:
توجه: جدول برآورد ظرفیت زیر بصورت تقریبی و صرفاً برای آپارتمان های مسکونی با شرایط آب و هوایی مانند تهران و با فاصله سقف تا کف 2/8 متر، بدون تجمع نفرات و افزایش گرمای نهان و بدون استفاده از تجهیزات الکتریکی پرمصرف و همچنین بدون نمای شیشه یا ضلع شیشه ای خصوصاً در سمت غرب فضا یا بنای مورد نظر ارائه گردیده است.
| ظرفیت داکت اسپلیت | برای واحد های وسط و همکف (m2) | برای واحد های زیر پشت بام (m2) |
| 18000 | تا 40 | تا 25 |
| 24000 | تا 50 | تا 30 |
| 30000 | تا 60 | تا 40 |
| 36000 | تا 85 | تا 60 |
| 48000 | تا 110 | تا 75 |
| 60000 | تا 150 | تا 100 |
7. قبل از انتخاب قطعی هر یک از مدل‌های داکت اسپلیت یا اسپلیت کانالی که در ادامه آورده شده است، به موضوع تک فاز بودن یا سه فاز بودن برق مصرفی آن توجه نموده و همچنین آمپر برق مصرفی آن را با آمپر(A) کنتور برق ساختمان خود مقایسه فرمائید.
مزایای استفاده از داکت اسپلیت (اسپلیت کانالی):
- کاربرد دوگانه سرمایش و گرمایش
- حذف سیستم چیلر، برج خنک کننده، موتور خانه مرکزی، رادیاتورها و لوله کشی های مربوطه
- امکان استفاده از هوای تازه (Fresh Air) در صورت نیاز
- حذف رطوبت از فضا و فیلتراسیون هوا و کاهش آلودگی و بیماری
- امکان استفاده از سیستم گرمایش با کویل آبگرم
- قابلیت نصب داکت اسپلیت برای فضاهای وسیع با کاربری متنوع
- امکان قراردادن فیلتر تصفیه هوا و نیز کنترل دمای هر نقطه از فضا به وسیله ترموستات و دریچه های ترموستاتیک تنظیم هوا به صورت مجزا
- راه اندازی و کاربری آسان داکت اسپلیت ها
- طول عمر مناسب داکت اسپلیت ها
از دیگر ویژگی های دستگاه های داکت اسپلیت یا اسپلیت کانالی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
A. قابلیت نصب افقی در حداقل فضا
B. نگهداری و تعمیر ساده و ارزان داکت اسپلیت
C. حذف لوله کشی پراکنده در کف و سقف واحدها
D. حذف کانال‌کشی عمودی و کاهش فضای مشاع مجتمع‌های آپارتمانی
E. انتقال یکنواخت سرما و گرما از طریق کانال های اجراشده در داخل سقف کاذب
F. استقلال برای هر واحد آپارتمانی و در نتیجه کاهش هزینه‌های نگهداری و عدم نیاز به استفاده از تکنسین نگهدارنده
موارد کلی در انتخاب و نصب داکت اسپلیت‌ها:
- انتخاب صحیح ظرفیت، برند و محل نصب داکت اسپلیت
- تصمیم گیری در مورد استفاده از داکت اسپلیت نوع معمولی یا از نوع اینورتر (اصولاً اینورترها با راه اندازی و تغییر دور آرام کمپرسور دستگاه امکان مصرف کمتر برق و جلوگیری از شوک الکتریکی را فراهم می نمایند)
- اجرای درست و اصولی کانال کشی و لوله مسی داکت اسپلیت یا اسپلیت کانالی به منظور بهره مندی از بالاترین کارایی سیستم داکت اسپلیت
- به منظور تعیین ظرفیت داکت اسپلیت مورد نیاز، ابتدا نسبت به ارسال آخرین پلان معماری واحدها و طبقات ساختمان خود از طریق فکس یا ایمیل برای کارشناسان دماتجهیز به عنوان مرکز مشاوره و فروش انواع دستگاه های سرمایش و گرمایش اقدام فرمائید.
- قبل از انتخاب و سفارش خرید هر یک از داکت اسپلیت ها علاوه بر موضوع ابعاد هواساز یا پنل داخلی، به موضوع تک فاز یا سه فاز بودن برق مورد نیاز آن و همچنین آمپر (A) برق مصرفی آن، با در نظر گرفتن توان و مشخصات کنتور برق واحد خود دقت فرمائید.
- با توجه به اهمیت بالانس فن هوادهی در عملکرد داکت اسپلیت و ارتباط مستقیم آن با طول عمر بلبرینگ موتور، به منظور تداوم بالانس دینامیکی فن هوادهی دستگاه، نسبت به نصب کاملاً افقی و تراز شده انواع داکت اسپلیت در محل نصب خود نهایت دقت را مبذول فرمائید.
- باتوجه به اینکه معمولاً در داکت اسپلیت‌ها از هوای برگشتی همان واحد استفاده می‌شود، لازم است قبل از قرار گرفتن و نصب داکت اسپلیت در بالای سقف کاذب یا هر فضای دیگری که محل قرارگیری دستگاه است، آن فضای نصب با تیغه چینی و یا نصب تایل از دیگر فضاهای عمومی ساختمان (در بالای سقف کاذب) مانند راهروها یا کریدورهای طبقات کاملاً جدا گردند و داکت اسپلیت در محل و موقعیتی نصب گردد که فقط هوای برگشتی همان واحد یا فضای موردنظر در آن جریان داشته باشد.
- در زمان اجرای کانال کشی، محل نصب دریچه های برگشت هوای داکت اسپلیت ها یا اسپلیت های کانالی نسبت به دریچه های رفت هوا دارای بیشترین فاصله باشند.
- با توجه به اهمیت تعیین دمای هوای داخل و فرمان های قطع و وصل ترموستات جهت کنترل عملکرد فن هوادهی داکت اسپلیت، در برندهایی که در مسیر مکش هوا دارای ترموستات نمی باشند، تعیین محل نصب ترموستات از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنابراین هنگام تعیین محل نصب ترموستات با رعایت ارتفاع 140 سانتی متری از کف، همچنین ترموستات را در محلی که امکان تابش مستقیم نور خورشید یا جریان هوای خروجی از خود داکت اسپلیت و لوله آبگرم نباشد نصب فرمائید.
- برای اجرای لوله های مسی در ارتفاع، به ازای هر 6 متر طول لوله مسی از یک تله روغن ( OIL TRAP ) استفاده نمائید.
- به طور کلی هزینه اجرای کانال های توزیع و برگشت هوای داخل واحدها و اجرای لوله های مسی بین داکت داخلی و پنل بیرونی داکت اسپلیت ها یا اسپلیت های کانالی بر اساس فاصله و طول مسیر بین این دو قسمت متفاوت بوده اما با توجه به سوالات مکرر سازندگان واحدهای مسکونی به عنوان یک براورد کلی می توان هزینه اجرای آن ها را حدود 20 % تا 30% از قیمت اولیه داکت اسپلیت را در نظر گرفت (البته این براورد تقریبی است).
مقایسه داکت اسپلیت با مینی چیلر:
- با توجه به سوالات مکرر سازندگان واحدهای مسکونی در خصوص مقایسه هزینه تهیه و اجرا و بهره برداری داکت اسپلیت با مینی چیلر (+فن کویل ها) برای هر واحد مسکونی، طبق محاسبه و برآورد و تجربه کارشناسان فروش مجموعه تخصصی دماتجهیز، انجام صحیح برآورد و مقایسه این هزینه ها به عوامل متعددی مانند برند انتخابی، متراژ زیر بنای واحد، محل و چگونگی اجرا و ... بستگی دارد.
اما در شرایط نرمال طبق برآوردها، هزینه تمام شده خرید، نصب و اجرای سسیستم داکت اسپلیت حدود 40% کمتر از هزینه خرید، نصب و اجرای مینی چیلر (+فن کویل سقفی) برای واحد مسکونی مشابه و با برند مشابه می باشد. - در زمینه هزینه های بهره برداری که عمدتا شامل هزینه برق مصرفی + هزینه تعمیرات دوره ای و شارژ گاز مبرد می باشد نیز تفاوت چندانی بین هزینه مصرف برق و دیگر هزینه های بهره برداری داکت اسپلیت و مینی چیلر نمی باشد اما در صورت استفاده از داکت اسپلیت با ظرفیت بیشتر از 3 تن تبرید، در زیر دستگاه در صورت عدم نصب دریچه مکش و طراحی غیر صحیح کانال صدای عبور هوا کاملا جلب توجه می نماید.
روش های تامین گرمایش در داکت اسپلیت ها:
- کویل آب گرم: در ساختمان هایی که از داکت اسپلیت یا اسپلیت کانالی استفاده می نمایند ، رایج ترین روش تامین گرمایش که در 90 % موارد، مورد استفاده قرار می گیرد ، استفاده از کویل آب گرم متناسب با ابعاد دهانه خروجی هر داکت اسپلیت می باشد. در داکت اسپلیت های اینورتر نیز که قادر به تامین سرمایش و گرمایش از طریق کمپرسور دستگاه می باشند، استفاده از کویل آب گرم برای تامین گرمایش توصیه می گردد؛ این روش قادر خواهد بود تا میزان قابل توجهی در هزینه مصرف برق صرفه جویی نماید.
- در زمستان آب گرم توسط سیستم حرارت مرکزی ساختمان (موتور خانه) و یا پکیج گرمایشی آن واحد تامین گردیده و با ورود به کویل آب گرم داکت اسپلیت ، هوای گرم مورد نیاز آن واحد را تامین می نماید.
- هیت پمپ: روش دیگرتامین گرما ، استفاده از داکت اسپلیت ها است که مجهز به سیستم هیت پمپ می باشند. هیت پمپ ها علاوه بر مصرف برق زیاد و ظرفیت گرمایش ناکافی در بسیاری از مناطق ، ممکن است در سرمای زیر صفر زمستان موجب یخ زدگی کندانسور گردند.
- کویل برقی: استفاده از کویل برقی در داکت اسپلیت ها بمنظور تامین گرمایش به ندرت اتفاق می افتد و مصرف برق بالایی را نیز بهمراه دارد. در این صورت جهت سیستم گرمایش نیازی به وجود آب گرم نمی باشد لذا از این مدل در فضاهایی که مجهز به لوله کشی گاز یا موتور خانه مرکزی نمی باشد ، استفاده می گردد.
- همچنین به خاطر داشته باشید در صورت عدم استفاده از ایرونت اتوماتیک روی کویل آبگرم دستگاه، هر سال در شروع فصل سرما ، کویل آبگرم داکت اسپلیت ها را هواگیری نمائید.
نکات مهم استفاده از داکت اسپلیت ها:
- در صورتی که زیر دستگاه داکت اسپلیت قرار داشته باشیم ،صدای مشخص فن و عبور هوای مکش دستگاه در بعضی برندهای داکت اسپلیت ها ممکن است زیاد بنظر برسد ، بنابراین بهتر است به هیچ وجه داکت اسپلیت در داخل سقف کاذب اتاق خوابها و اتاق TV و یا نشیمن قرار نگیرد .بنابراین محل مناسب نصب آنها حتی المقدور در بالای سقف کاذب ورودی یا راهروها و فضاهای ارتباطی داخل واحد مسکونی می باشد. (به منظورجلوگیری از ایجاد صدای مزاحم در اتاق های خواب ، بهتر است ظرفیت داکت اسپلیت نصب شده در بالای سقف کاذب راهروی اتاق خوابها بیشتر از 2 تن نباشد.)
- به هیچ عنوان محل نصب دستگاه داکت اسپلیت ها را در بالای سقف کاذب حمام یا سرویسهای بهداشتی و یا آشپزخانه در نظر نگیرید. همچنین در صورت عدم نصب دریچه های ترموستاتیک تنظیم هوای ورودی به هر یک از فضاهای آپارتمان (که معمولا هم نادیده گرفته می شود)، کنترل ساده ای روی تنظیم دمای هر یک از فضاها به تفکیک و ایجاد دمای قابل کنترل در هر یک از اتاق ها وجود نخواهد داشت .
- یکی از محدودیت های استفاده از داکت اسپلیت ها یا اسپلیت های کانالی نصب یونیت خارجی (کندانسینگ یونیت) در فضای خارجی ساختمان است ،اصولاً نصب تعداد زیاد کندانسینگ یونیت ها برای مجموعه داکت اسپیلت های یک مجتمع آپارتمانی یا ساختمان در صورتی که محل نصب این یونیت ها روی بام نباشد می تواند به زیبایی نمای ساختمان لطمه وارد کند و چنانچه امکان نصب آنها در بام ساختمان وجود داشته باشد باید علاوه بر بررسی توانایی امکان ساکشن گاز مبرد از پنل داخلی تا کندانسینگ یونیت نصب شده در بام در ظرفیت مورد نظر ، هزینه های اجرای انجام لوله های رابط مسی و تمهیدات دیگر را نیز باید در نظر گرفت.
- حداکثر طول لوله های رابط (مسی) بین پنل داخلی داکت اسپلیت تا کندانسور بیرونی براساس ظرفیت و نظر کارشناس بین 10 تا 30 متر می باشد.
.